NATUURJAAR 2024-35 december: Winter in de Natuur en -Tuin ‘De Robbert’.
Vandaag: WINTER 2024: Deze week in de NTR: TIPS vogels & insecten en nestkasten op hangen, MUSSEN Bewoners in de tuin, Vervolg AKTIE: Ja, ik wil meer neststenen voor mussen, Herinnering FLORON Eindejaar Plantenjacht2024, Wild van Vlinders, SNIPPEN FAMILIE en Waar zit het Bokje in de vegetatie verstopt?
Het Tuinteam van de Natuurtuin ‘’de Robbert’ wensen onze lezers en natuur- belangstellenden;
Fijne Feestdagen en een Voorspoedig en gezond 2025
Zaterdag (2024-12-24 KERST), WINTER: De laatste week is er veel regen gevallen in de Natuurtuin en omgeving. Deze week is de WINTERSLAAP week. Maar wij richten ons alvast op een ‘Groene blik’ vooruit naar het aankomende voorjaar. Wij geven tips voor de Vogels, Bijen en Dagvlinders die leven in onze Groene woonomgeving.
MUSSENBewoners in de tuin: de huismus in de Tuin van Nu
W aar mensen wonen is ook de huismus te vinden. Tenminste, tot begin jaren 80 was dit zeker het geval. Sindsdien is het aantal huismussen flink gekelderd door afname van broedgelegenheid, voedsel en groen in de stedelijke omgeving. De huismus heeft daardoor het droeve lot getroffen dat hij op de rode lijst is komen te staan. Het aantal is namelijk de laatste 40 jaar gehalveerd. In mijn kindertijd stond de huismus laagste in rang in mijn waardering voor tuinvogels. Koolmezen, pimpelmezen en roodborstjes vond ik zoveel sierlijker, kleurrijker en sowieso bijzonder omdat je die vogels in de jaren 60 veel minder zag. Mussen waren in die tijd door hun grote aantallen maar gewoontjes. Vandaag de dag kijk ik met iets andere ogen naar de mus. Ik mis ze nu ze veel minder aanwezig zijn in de woonomgeving. Als je ze eens goed bekijkt zijn ze eigenlijk prachtig. Vooral de mannetjes vallen op met hun donkere tekening. Mussen zijn aandoenlijk parmantig in hun gedrag: lang niet zo handig als de mezen en al helemaal niet vlug, waardoor ze nog wel eens een maaltje voor de sperwer betekenen. Het lijkt alsof ze veel minder vleugelslagen per minuut kunnen maken dan bijvoorbeeld mezen of vinken. Ze ogen qua bouw wat plomp in vergelijking met de vink en koolmees. Ze zitten graag in een hoge struik op een takje te tsjilpen en echt gezellig wordt het als ze met velen zijn. Ze leven altijd in groepsverband. Bij een mussenruzie in een dichte struik kun je ze al van verre horen kwetteren. Nestkasten ophangen
De waarde van een huis hangt af van drie dingen: locatie, locatie, locatie. Dat geldt ook voor nestkasten. Een eenvoudige nestkast op een goede plek is populairder dan een fantastische nestkast op een ongeschikte plek.
9 tips om jouw nestkast goed op te hangen
- Hang de nestkast op een rustige plek op, zodat de vogels zich veilig voelen en naar binnen durven. Dus niet direct naast het terras, als je daar in het voorjaar zelf vaak zit.
- Niet in de volle zon, dus liever niet op het zuiden.
- Beschut tegen de wind. De invliegopening kan het beste op het noordoosten zijn gericht, want de wind komt in Nederland vaak uit het zuidwesten.
- Een vrije en veilige aanvliegroute is belangrijk. Geen takken direct voor de opening.
- Uit de buurt van katten. Gaas om de boom kan katten uit de buurt houden.
- Vogels van dezelfde soort wonen het liefst tenminste tien meter van elkaar. Voor vogels van verschillende soorten, zoals koolmees en pimpelmees, kunnen de kasten een meter of drie uit elkaar hangen.
- Koloniebroeders wonen wel weer graag in groepen: de nesten voor mussen, spreeuwen en zwaluwen kunnen daarom wel naast elkaar hangen.
- Hang de nestkast stevig op, zodat hij niet kan gaan slingeren of vallen.
- Ophangen in het najaar. Vogels kunnen er al aan wennen en de kast gebruiken als slaapplek.
En… maak de kast elk jaar in september of oktober weer schoon. Met kokend water. Trek zelf keukenhandschoenen aan, want heel schoon zal het niet zijn.
INFO Nestkasten: https://www.vogelbeschermingshop.nl/nestkasten
Onlangs schrapte minister Mona Keijzer de nestvoorzieningen op in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL). De Reactie van Vogelbescherming.
“Het inbouwen van een neststeen zorgt niet voor vertraging bij nieuwbouw, het draagt bij aan een gezond ecosysteem.”
AKTIE: Ja, ik wil meer neststenen voor mussen
De huismus is de bekendste vogel van ons land. Toch zit de huismus in het nauw: de afgelopen decennia is het aantal gehalveerd. Een van de oorzaken is dat ze steeds meer moeite hebben om een plekje te vinden om te broeden. Kamer wil neststenen in Bouwbesluit
24-DEC-2024 – Het plan om nestvoorzieningen in het Bouwbesluit op te nemen, werd vlak voordat het op 1 januari 2025 in zou gaan, teruggedraaid door minister Mona Keijzer. Zij negeerde hiermee de noodzaak van het plan en de initiatiefnemers van het plan: Vogelbescherming en de bouwsector.
De Tweede Kamer wil nu ook dat de minister toch het oorspronkelijk plan gaat uitvoeren.
Tweede kamer kijkt met een ‘wakkere en Natuurlijke blik’ naar de geplande uitgewerkte vogelvriendelijke maatregelen.
Het vogelvriendelijke plan om neststenen mee te metselen bij nieuwbouw en grootschalige renovaties kan ook op steun van de Tweede Kamer rekenen. Een meerderheid zette dinsdag 17 december een streep door de wens van minister Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Zij is in een motie van GroenLinks-PvdA-Kamerlid De Hoop opgeroepen alsnog aan de slag te gaan met het plan voor de neststenen in het Bouwbesluit (oftewel het Besluit bouwwerken leefomgeving).
Teken ook voor meer neststenen: Ondertussen werd de petitie ‘Meer neststenen voor mussen’ in een week na lancering al ruim 20.000 keer getekend. Met deze petitie wil Vogelbescherming een duidelijk signaal blijven afgeven aan minister Mona Keijzer om neststenen in nieuwe woonwijken en grootschalige renovatie collectief te regelen. Tekenen kan nog steeds!
PETITIE: Bouw aan gezonde wijken voor mensen én vogels. Meer informatie:
HERINNERING eindejaar Plantenjacht, Zoek van Kerst t/m 3 januari naar bloeiende planten
FLORON organiseert deze winter voor de elfde maal de Eindejaar Plantenjacht in een ogenschijnlijk onmogelijke periode: midden in de winter. Van Kerst t/m 3 januari gaan plantenliefhebbers overal in Nederland op zoek naar bloeiende planten. We zijn benieuwd hoeveel verschillende planten er dan nog in bloei staan en welke bloeiende plant het meest wordt gezien. Jij kunt ook meedoen!
Doe mee, de regels zijn eenvoudig:
Kies een moment van 25 december (Eerste Kerstdag) t/m 3 januari, met goed weer voor een wandeling.
Noteer gedurende één uur alle wilde en verwilderde planten die in bloei staan (geen tuinplanten). Je hoeft geen aantallen te noteren. Gebruik de zoekkaart hieronder om planten op naam te brengen. Geef de resultaten door aan FLORON. Laat ook zien wat je gevonden hebt op Instagram met #plantenjacht. En deel je mooiste foto’s op onze Facebook-pagina of die van jezelf. Zo maak je andere natuurliefhebbers enthousiast om ook me te doen.
Wild van Vlinders: grote hoefdieren en insecten
Kansen voor vlinders – Hoefdieren gebruiken het landschap voedsel gestuurd. Wat voor rol heeft dat voor verschillende insectenstadia? Welke rol spelen predatoren hier (mogelijk) in? Welke rol heeft een omnivoor als het wilde zwijn? Om deze en nog meer vragen te beantwoorden en gezamenlijk kennis op te doen, is op 25 november vanuit het project Wild van Vlinders een kennissessie georganiseerd.
Wild van Vlinders ondersteunt en versterkt natuurlijke processen in Noord-Brabant voor het herstel van dagvlinders. De afgelopen decennia is door ‘rewilding’ of verwildering veel natuur gewonnen en toch blijven veel dagvlindersoorten achteruitgaan. Om deze groep te helpen zijn naast nectaraanbod en voldoende waardplanten in het landschap ook de juiste vegetatiestructuren van belang, waarin vlinders kunnen overwinteren. Zo’n mozaïeklandschap kan door grote grazers worden gefaciliteerd. Zij zorgen bij bosrandbegrazing bijvoorbeeld ook voor een brede mantel-zoomvegetatie, overgangen die verschillende vlindersoorten, maar ook andere insecten, nodig hebben. 1 december 2024) – Michiel Wallis de Vries van De Vlinderstichting, en actief binnen het project Wild van Vlinders, ging in op kansen en knelpunten van rewilding voor het herstel van bedreigde vlindersoorten. De meeste vlindersoorten komen voor in halfopen landschappen met ruig grasland, solitaire struiken en bomen en mantel-zoomvegetaties. Noem het parklandschappen. Naast grote grazers behoort ook de omnivoor het wild zwijn tot een van de sleutelsoorten. Dit hoefdier woelt de grond om en zorgt voor het openen van een dichte grasmat en open en warmere plekken, kortom voor pioniersituaties waarvan vlindersoorten en andere insecten profiteren. Echter, een hoge graasdruk en hoge zwijnendichtheden kunnen ook voor negatieve effecten op kleine fauna zorgen. Het sleutelwoord hierbij is ‘extensief’! Wild van Vlinders heeft zich met een langetermijnvisie in het herstelplan 2017 gericht op het herstel van 31 bedreigde en zeldzame soorten met een focus op de werkgebieden Maashorst, Kempen-broek en Het Groene Woud in Noord-Brabant. Vooral bos(rand)soorten zoals bruine eikenpage, kleine ijsvogelvlinder en grote weerschijnvlinder kregen de aandacht door natuurlijke begrazing te stimuleren, waardoor droge en bloemrijke vegetatie kan opkomen en eikenopslag in braamstruwelen mag ontwikkelen.
Download de poster: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=33242
Wild van Vlinders: https://arkrewilding.nl/nieuws/2017/wild-van-vlinders
Het BOKJE (1 van de drie) van de SNIPPEN FAMILIE
Waar zit het Bokje in de vegetatie verstopt? Snippen zijn vrij onopvallende steltlopers met verschillende tinten bruin. Er zijn verschillende soorten die veel op elkaar lijken: houtsnip, watersnip, bokje en de zeer zeldzame poelsnip. De watersnip en het bokje lijken nog het meest op elkaar en kunnen in deze tijd van het jaar worden gezien.
Het kleine broertje van de watersnip is het bokje. Van snavel tot staart is hij slechts 18-20 cm. In tegenstelling tot watersnippen die meestal in kleine groepjes voedsel zoeken, is het bokje meestal alleen. Het bokje is vooral doortrekker en wintergast, maar geen broedvogel. Het is een kleine gedrongen steltloper met een relatief korte snavel. Het koppatroon is duidelijker getekend dan dat van een watersnip. Ook ontbreekt de witte vleugelachterrand. Het bokje heeft de neiging om volledig te vertrouwen op zijn schutkleur en vliegt eigenlijk pas op het aller allerlaatste moment op om enkele meters verder weer zwijgzaam in het vallen. In vergelijking met de watersnip vallen brede gele strepen op de rug op. Als hij zich drukt bij gevaar vallen die gele strepen volledig weg tegen de achtergrond.
Kijk maar eens naar de tekeningen van Elwin van der Kolk uit Vogels Vergelijken voor de subtiele verschillen tussen beide soorten.
FIJNE FEESTDAGEN
Het is WINTER in het Natuurgebied de Bundertjes, In elk jaargetijde, nieuwe waarnemingen in de Natuurtuin. Afgelopen week bijna -elke dag van de week- wel een Natuurmoment maar: Kom ook eens op zaterdagmorgen naar de Natuurtuin Opzoek gaan naar natuurfenomenen.
We zitten aan het begin van het kwartaalseizoen de WINTER van het Jaar 2024/2025 Samen opzoek gaan naar: Nieuwe ‘natuurontdekkingen’ in de Natuurtuin ‘De Robbert’ Samen ontdekken we meer! Tot de volgende keer
Met ‘gevederde’ groet, Will van Berkel.
NATUURJAAR 2024-34 december: Winter in de Natuur en -Tuin ‘De Robbert’.
Vandaag: WINTER 2024: Deze week in de NTR: Tuinvogels, AKTIE: Ja, ik wil meer neststenen voor mussen, FLORON Eindejaars Plantenjacht2024, VIDEO Nederland, Waterland, Vogelland – WINTER,
Zaterdag (2024-11-30 -12-07,-12-14), WINTER: De laatste weken verschillende grote dag/lezingen bijgewoond. Vele contacten weer ontmoet en gesproken, allemaal bezig met Natuurpassie. Ook in de Natuurtuin na -het maaiwerk is uitgevoerd- staan de poelen en overlopen 07 december jl. alweer onder water. Vele vogelsoorten zijn van leefgebied biotoop en plaats doorgeschoven. Ook verschillende wintergasten bezoeken de Natuurtuin en profiteren van de nodige zaden en bessen. Op 20 november jl. viel de eerste sneeuw in mijn achtertuin.
Onlangs schrapte minister Mona Keijzer de nestvoorzieningen op in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL).
De Reactie van Vogelbescherming:
AKTIE: Ja, ik wil meer neststenen voor mussen
De huismus is de bekendste vogel van ons land. Toch zit de huismus in het nauw: de afgelopen decennia is het aantal gehalveerd. Een van de oorzaken is dat ze steeds meer moeite hebben om een plekje te vinden om te broeden. Samen met bouwbedrijven heeft Vogelbescherming daarom jarenlang gewerkt aan een mooi plan om neststenen voor vogels en andere beschermde diersoorten te verplichten bij nieuwbouw en grootschalige renovatie.
Het plan is simpel qua uitvoering, geeft vogels weer een toekomst en levert geen vertraging op bij het bouwen van nieuwe woningen. Ondanks de steun van de bouwsector wil minister Mona Keijzer het plan niet uitvoeren. Ze schrapte de oplossing een maand voordat deze uitgevoerd zou worden.
Oproep aan minister Mona Keijzer: verplicht neststenen voor vogels en andere beschermde diersoorten bij nieuwbouw en grootschalige renovatie. Neem het plan voor nestvoorzieningen op in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL).
PETITIE: Bouw aan gezonde wijken voor mensen én vogels.
https://www.vogelbescherming.nl/petitie-neststenen-voor-mussen
Eindejaars Plantenjacht, Zoek van Kerst t/m 3 januari naar bloeiende planten
FLORON organiseert deze winter voor de elfde maal de Eindejaars Plantenjacht in een ogenschijnlijk onmogelijke periode: midden in de winter. Van Kerst t/m 3 januari gaan plantenliefhebbers overal in Nederland op zoek naar bloeiende planten. We zijn benieuwd hoeveel verschillende planten er dan nog in bloei staan en welke bloeiende plant het meest wordt gezien. Jij kunt ook meedoen!
We verwachten deze winter aardig wat bloeiende planten te vinden. Het gaat dan bijvoorbeeld om soorten die bij het uitblijven van serieuze nachtvorst de bloei nog wat weten te rekken of om soorten die het hele jaar door bloeiend te vinden zijn. En als het weer echt meezit dan beginnen voorjaarsbloeiers al te bloeien op zonnige en beschutte plekken, zoals we in eerdere jaren hebben gezien..
Doe mee, de regels zijn eenvoudig: Kies een moment van 25 december (Eerste Kerstdag) t/m 3 januari, met goed weer voor een wandeling.
Noteer gedurende één uur alle wilde en verwilderde planten die in bloei staan (geen tuinplanten). Je hoeft geen aantallen te noteren. Gebruik de zoekkaart hieronder om planten op naam te brengen. Geef de resultaten door aan FLORON. Laat ook zien wat je gevonden hebt op Instagram met #plantenjacht. En deel je mooiste foto’s op onze Facebook-pagina of die van jezelf. Zo maak je andere natuurliefhebbers enthousiast om ook me te doen.
VIDEO Nederland, Waterland, Vogelland – Aflevering Winter
11 december 2024) – In deze special: Nederland, Waterland, Vogelland staat de winter centraal. Vogelexpert Arjan Dwarshuis spot in een prachtig winters landschap o.a. het baardmannetje en de imposante zeearend.
De Strandleeuwerik Eremophila alpestris is een van de mooiste leeuwerik soorten. Zijn gele kop met zwarte snor en baard, en zwarte hoorntjes zijn erg opvallend. De rug is lichtbruin, de vleugel donkerbruin, de buikzijde is licht van kleur. In de overwintering gebieden zijn man en vrouw gelijk, in het broedgebied hebben de mannetjes langere hoorntjes en zijn ze wat groter van formaat.
De Sneeuwgors Plectrophenax nivalis wordt ca. 16 cm groot. In de broedperiode is de man wit, met een zwarte rug en heeft zwarte middelste staartpennen. De vrouw heeft dan een grijze kop en rug met zwarte vlekken. De snavel is tijdens de broedperiode donker van kleur. In de winter verkleurt het wit naar roestig bruin. De snavel is dan licht van kleur.
Video in het kort: In deze special: Nederland, Waterland, Vogelland staat de winter centraal. Bekende natuurgids en vogelexpert Arjan Dwarshuis spot in de Oostvaardersplassen o.a. de koning onder de vogels; de imposante zeearend. Naast de Oostvaardersplassen neemt Arjan ons mee op vogelsafari naar de Biesbosch en het Landje van Geijsel. Hij laat op bevlogen wijze zien dat deze waterrijke natuurgebieden van levensbelang zijn voor miljoenen vogels. In een prachtig winters landschap zien we o.a. het baardmannetje en wordt Arjan zelfs verrast door overzwemmende reeën.
In een vierdelige documentaire die bij BinnensteBuiten wordt uitgezonden, neemt Arjan Dwarshuis je mee op vogelsafari in eigen land. Hij laat op bevlogen wijze zien dat de Nederlandse waterrijke natuurgebieden van levensbelang zijn voor miljoenen vogels. Een indrukwekkende natuurserie met meer dan honderd unieke vogelsoorten, in elk seizoen spectaculair en filmisch in beeld gebracht.
Klik op de weblink: https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/tv-tip-nederland-waterland-vogelland
https://binnenstebuiten.kro-ncrv.nl/terugkijken/11-december-2024
FIJNE FEESTDAGEN
Het is WINTER in het Natuurgebied de Bundertjes, In elk jaargetijde, nieuwe waarnemingen in de Natuurtuin. Afgelopen week bijna -elke dag van de week- wel een Natuurmoment maar: Kom ook eens op zaterdagmorgen naar de Natuurtuin Opzoek gaan naar natuurfenomenen.
We zitten aan het begin van het kwartaalseizoen de WINTER van het Jaar 2024/2025 Samen opzoek gaan naar: Nieuwe ‘natuurontdekkingen’ in de Natuurtuin ‘De Robbert’ Samen ontdekken we meer! Tot de volgende keer
Met ‘gevederde’ groet, Will van Berkel.