Weekverslag van Stan, september 2023
Zaterdag 16 september 2023
Een slak heeft uiteraard nooit haast en ik wacht beleefd totdat ik bij het slot kan. Intussen kan ik mijn mobiel pakken, foto maken, herkenningsapp Obsidentify laten kijken: 100% een Segrijnslak. Even later kan de poort open. Ik loop meteen naar de achterkant (westkant) van de natuurtuin. Er hangt nog meer nevel boven de graslandjes dan vorige week. De zon maakt daar dankbaar gebruik van en trakteert op een fenomenale lichtshow. De meeste mensen krijgen niets mee van dit herfstige natuurverschijnsel. Je moet ook precies op de goed plek staan. Met de rug naar de zon valt het nauwelijks op, maar andersom ziet de wereld er sprookjesachtig uit. Na een uurtje is het voorbij.
Stagiaires aan het hooien
We zijn de nazomer-maaibeurt aan het voorbereiden. Ik heb met de bosmaaier kleine stukjes gemaaid waar een messenbalkmaaier lastig bij kan. Hoekjes rondom de container en het insectenlab, onder struiken met stekelige takken en de steile zuidkant van de heuvel. Met stagiaires Max, Anouk en Qvinny trekken we naar de heuvel. Daar ligt het meeste maaisel. In korte tijd is alles opgeruimd en ligt het op de houtstapel in het elzenbosje. Daarna werken we aan de voorkant. Daar is niet veel werk en het maaisel ligt snel op de houtstapel in het berkenbosje.
Groene biomassa
De kop van de maaibeurt is eraf. Hoe hij verder verloopt, is lastig te voorspellen. Deze tijd van het jaar hebben we zelden zo’n hoge waterstand gehad. Op alle lage landjes staat water. Niet goed voor de maaimachines. We zullen eerst de hoge en droge stukken moeten doen. Hopelijk vallen de lage graslandjes in de tussentijd droog. Anders is dat minder gunstig voor de soortenrijke graslandflora. Maar goed, het is zoals het is. En wie weet wordt oktober droog en zonnig, groeit het gras nog wat door en halen we juist extra veel groene biomassa op.
Plannen maken
Pauze. Voor vandaag zit het klussen erop. Ik wissel telefoonnummers uit met de stagiaires en voeg ze toe aan de groepsapp van de natuurtuin. Onderzoeker Will heeft materiaal om nachtvlinders te bestuderen. We denken erover om binnenkort een avond te gaan vlinderen. Concreet spreken we nog niets af. Het hangt ervan af wat het weer doet, wanneer iedereen tijd heeft en welke locatie het best is. Ik wil het liefst niet ‘s avonds de rust in de natuurtuin verstoren. Onderzoeker Will merkt op dat we moeten oppassen dat de straatverlichting niet te veel verstoring geeft. Dus ook weer niet te dicht bij de wijk. We zoeken het nog uit.
Rondje natuurtuin
We lopen een ronde door de natuurtuin. Het aantal insecten valt ons tegen. Gras en struiken zijn nog vochtig en koud. We komen een wants tegen waar Herkenningsapp Obsidentify geen raad mee weet. In ieder geval een schildwants, maar welke is me nog niet bekend. Na verloop van tijd ontdekken we libellen. Vaak te ver weg om op naam te brengen. Wanneer het me lukt een foto te maken is hij niet duidelijk genoeg voor Obsidentify. Het moet ook niet te gemakkelijk worden. Wanneer foto en identificatie wel lukken, dan is dat extra leuk. Zelf gebruiken we Herkenningsapp Obsidentify vaak. Maar zoals je leest, weet die ook niet alles. Het is te laat geworden om nog iets te gaan doen. We besluiten om volgende week de ochtend op te delen tussen hooien en wateronderzoek. Voor vandaag sluiten we af.
Zaterdag 9 september 2023
Een belachelijk hete septemberweek heeft de vochtige bodem en de poelen opgewarmd. De wolkeloze nacht heeft de lucht juist afgekoeld. Het voelt fris aan. Warme bodem en koude lucht betekent nevel. Wanneer de zon opkomt zorgt dit voor een paar sprookjesachtige ochtenduren. Het is volop nazomer en ook vandaag wordt een hete dag. Maar de nevelslierten laten zien dat er een ander seizoen op komst is. Langslapers missen vandaag weer veel moois.
Geheimzinnige metselaars
Ik tel de bezette gaten in het insectenlab. We zitten laat in het seizoen en net als vorige jaren zijn ineens een hoop 2 mm gaten bezet. Het hele seizoen gebeurt er niets en nu wordt een of andere kleine metselbij actief. Bij de grotere gaten hebben we een aantal soorten “betrapt”. Rosse metselbij en Gehoornde metselbij houden van 5 mm en 6 mm gaten. De 3 mm en 4 mm zijn geliefd bij de Tronkenbij en Ranonkelbij. Daarnaast hebben we een aantal metselwespen gezien waar we geen naam van hebben gevonden. Maar het kleine beestje dat zo laat in de zomer nog nesten bouwt hebben we nog niet op de camera gekregen.
Hoog in de bomen
Als voorbereiding op de nazomer-maaibeurt heb ik deze week met de bosmaaier een paar randen gemaaid. Rond de container, het insectenlab, langs de buitenhaag en rond vrijstaande stammen. Dat is handig, want zo hoeven we straks met de brede messenbalkmaaier minder te manoeuvreren. Ik loop weer een stukje mee met de vogelronde van Onderzoeker Will. Een Grote bonte specht komt aanvliegen en landt in de top van een dode boom. Daar blijft hij in het zonnetje zitten en schikt zijn veren. Aan de andere kant van de natuurtuin ontdekken we een eekhoorn die ook al hoog in een boom rondscharrelt. Wat hij daar aan het doen is, wordt niet duidelijk, maar na wat proberen krijg ik de eekhoorn toch op de foto.
Waterleven
Onderzoeker Will, Wil en ik beginnen met het onderzoek van vandaag. We gaan het waterleven bekijken in de noordelijke poel. We zijn net bezig wanneer stagiaires Qvinny en Anoek komen. Ze hebben zich goed voorbereid op het warme weer, maar niet op de muggen. De insectenspray gaat van hand tot hand, maar veel helpt het niet. Zouden muggen aan de DEET spray gewend raken? We vangen niet veel grote insecten. Twee Waterschorpioenen en twee torren. Verder wel heel veel kleine diertjes. Van Watervlooien tot larfjes die net uit het ei zijn gekomen. Bij eerdere tests vingen we veel meer grotere insecten. Het is september, dus laat in het seizoen. Ook hebben we dit seizoen veel broedende watervogels gehad die de nodige waterbeestjes hebben opgegeten. We hebben geen goede verklaring en kunnen nu alleen maar raden. We zullen de poelen vaker moeten testen om meer aan de weet te komen.
Stagiares
Qvinny en Anoek moeten naar een voetbalwedstrijd en verlaten vroegtijdig het strijdperk. De muggen zullen het nu met de achterblijvers moeten doen. Wat later komt Max aangelopen die ook bij ons stage wil lopen. Ik leg kort uit wat we in de natuurtuin doen en wat hij kan verwachten. We lopen een eerste kennismakingsrondje door de natuurtuin en bekijken de vangsten van de onderzoekers bij de noordelijke poel. Max heeft er zin in en komt volgende week al helpen. Zo hebben we nu drie maatschappelijke stagiaires, gezellig! We ruimen de spullen van het wateronderzoek op, lopen een laatste rondje en sluiten tevreden af.
Zaterdag 2 september 2023
Vannacht heeft het weer flink geregend. De waterstanden zijn hoog voor de tijd van het jaar. De grote poel staat tot tegen de houten brug. De noordelijke poel is overgelopen en de lage veldjes staan blank. Het valt niet zo op omdat het hoge gras veel verbergt. Maar wanneer ik een plant van dichtbij wil bekijken moet ik uitkijken dat er geen water in mijn laarzen loopt. In de zuidelijke strook en het wilgenbosje hetzelfde verhaal. Overal water en nattigheid. Was dat elk jaar maar zo, dan konden we ons beheer daarop aanpassen. Nu moeten we elk jaar afwachten wat het wordt. Kletsnat of gortdroog, alles kan.
Klussen
Rinus knipt aan de voorkant weer een stuk brandnetels weg. Ik probeer het wilgenbosje in te komen. De bospoel is vol en ook hier overal plassen water. Soms zichtbaar, soms pas merkbaar wanneer je erin stapt. Het bosje is een echte mini-jungle geworden. Alleen het geluid van brulapen en papegaaien ontbreekt nog. Er zijn geen Canadese kornoeljes te vinden. Langs het pad waren ze opnieuw uitgelopen. Wil heeft de zichtbare takken weggeknipt en het lijkt erop dat we weer een tijdje van de Canadese kornoelje af zijn. Ik controleer met Wil de graspaden. Hier en daar ligt maaisel en riet op het pad dat aan de zijkant is weggeknipt. We harken een kruiwagen vol rommel op en dumpen het op de houtstapel in het berkenbosje.
Stagiaires
Wanneer we aan de koffie gaan komt Qvinny aangelopen. Ze heeft een nichtje meegenomen en de dames vragen of ze hun maatschappelijke stage in de natuurtuin kunnen doen. Een super idee. We spreken meteen af om volgende week de papieren te regelen en alles eens door te spreken.
Nazomer maaibeurt komt er aan
Komende weken houden we het weer goed in de gaten. Het is tijd voor de nazomer maaibeurt. Maar we willen niet te vroeg maaien. Als we na het maaien een lange nazomer krijgen, groeit alles opnieuw uit. De gemaaide stukken moeten het nieuwe voorjaar zo kaal mogelijk beginnen. Dan is er de meeste kans dat nieuwe planten een plek kunnen veroveren. De nieuwe maaimachine is gerepareerd en weer terug in de container. We zijn startklaar, maar moeten nog een paar weken wachten.