Zaterdag 26 oktober 2024
Opvallend zacht weer, helderblauwe hemel met maar een paar veegwolken. De koude nachtlucht warmt snel op en het aangename weer zorgt voor goede zin. Vorige week hebben we het voorste stuk van de zuidelijke strook gedaan, vandaag is de rest aan de beurt. Dinsdag heb ik gemaaid en vergeleken met de lage graslandjes ging dat makkelijk. Het ligt hier wat hoger en hebben we maar een maaibeurt overgeslagen. Alleen de diepe ronde afgraving heb ik overgeslagen omdat die al onder water staat.
Nazomer maaibeurt
Onderzoeker Will is er door familieomstandigheden vandaag niet bij. Met twee kruiwagens en de hooikruiwagen rijden we alle maaisel toch vlot buiten de poort. Ook het hooiwerk gaat makkelijker dan op de lage veldjes, ondanks dat het maaisel nog nat is. Passerende wandelaars zijn goed gemutst, er wordt opgewekt gegroet en nu en dan een praatje gemaakt. We zijn snel klaar en kunnen aan de koffie met koek. De maaibeurt is nu grotendeels klaar. Alleen de grote strook bij de ingang moeten we nog doen. Die ligt vrij hoog, dus van hoog water gaan we nu geen last meer krijgen. Op de lage veldjes liggen alweer grote plassen.
Gammele es opgeruimd
Vorige week heb ik melding gedaan van de Es aan de voorkant van de natuurtuin. We wisten al dat hij vervaarlijk scheef hing en onze vaste vroege bezoeker vertelde dat hij laatst bijna omviel door de harde wind. De gemeente heeft snel gereageerd en de boom omgezaagd. Volgens afspraak hebben ze de takken op een stapel bij de poort gelegd. Die liggen nu bij de container en later gaan ze in de westelijke houtwal.
Takken en riet
Onze vaste vroege bezoeker wees ons ook op een paar grote takken die schots en scheef over de noordelijke houtwal hangen. Na de koffie nemen we een kijkje en er zijn inderdaad een forse takken uit de populier op de hoek gebroken. Na wat getrek en gezaag hebben we de rommel opgeruimd. Het laatste dat we vandaag doen is riet afknippen bij grote poel, een idee van Rinus. Morgen komt er een IVN-wandelgroep langs de natuurtuin en die kunnen nu vanaf de poort over de grote poel tot aan de brug kijken. We kunnen een rustige en productieve ochtend afsluiten.
Zaterdag 19 oktober 2024
Zo, dat is lang geleden: in regenpak naar de natuurtuin! Het regent wel vaker, maar op zaterdagochtend hebben we vaak geluk. Vandaag dus niet en het lijkt dat het de hele ochtend zo blijft. Bij de natuurtuin tref ik Onderzoeker Will, die net naar binnen gaat en onze vaste bezoeker. Het is net licht. Ik maak snel de container open zodat we droog staan en kunnen bekijken wat we vandaag doen.
RAVON amfibieënonderzoek
Eerste klus is poelenonderzoek. We doen mee met een onderzoek van de RAVON naar amfibieën in Nederland. Eigenlijk is onze taak voor dit jaar al afgerond, maar we wagen toch nog een gokje in de poel aan de noordelijke rand van de natuurtuin. Gisteren heb ik zes fuiken uitgezet. Die hebben 24 uur in het water gelegen en we gaan kijken wat er in zit. Normaal zetten we een soort veldlabo op waar we onderzoek doen. Vanwege de regen doen we dat nu bij de container. We lopen een paar keer op en neer voor de fuiken en gaan aan de slag.
Heel dode salamander
Het is half oktober en we hebben geen idee wat we gaan aantreffen. Kort samengevat: vier groene kikkers die helemaal geen zin hebben in ons natuuronderzoek en er meteen vandoor gaan. Twee salamanders, een levende (Alpenwatersalamander) en een dode. Een heel erg dode trouwens, want hij bestaat uit een stuk ruggengraat met schedel. Verder een enorm aantal waterroofkevers. We tellen er vijftig die over elkaar heen krioelen. Ik denk dat de rest van de dode salamander in hun magen zit. Verder een handvol bootsmannetjes en wat waterpissebedden. Dat we weinig amfibieën vinden is niet raar. De meesten zitten volgens mij op het land en zoeken een overwinteringsplek. Het grote aantal waterroofkevers is een verrassing. Waar leven al die beesten van? Ze zullen heel wat van het waterleven hebben afgeroomd.
Nazomer maaibeurt
Na het poelenonderzoek drinken we koffie en het wordt ook nog eens droog! We kunnen nog iets doen aan de maaibeurt. Woensdag heb ik het voorste stuk van de zuidelijke strook gemaaid. We harken het maaisel op en rijden het naar buiten. Ik raak de tel van de kruiwagenladingen kwijt, maar we krijgen bijna alles naar buiten. Een klein dijkje maaisel laten we liggen voor volgende week.
Paddenstoelen
We nemen de tijd voor een ontdekkingstochtje. Vooral paddenstoelen trekken de aandacht. Bodempaddenstoelen zien we niet veel in de natuurtuin. Paddenstoelen die op (dood) hout groeien des te meer. Grote joekels, zoals de Peksteel op een geringde knotwilg tot piepkleine, spierwitte Suikermycena’s. Op de veldjes staat steeds meer water. Op een klein stukje na hebben we alle lage veldjes gemaaid. Een afgegraven stukje in de zuidelijke strook staat helemaal onder water en moeten we waarschijnlijk weer overslaan. Halverwege ons rondje begint het weer te druppelen. We vinden het mooi geweest en sluiten tegen 13 uur af.
Zaterdag 12 oktober 2024
Grijze dag, kil en zonder zon. Nou ja, later in de ochtend probeert een heel dun zonnetje door de wolken te komen. Ik zet een rij infobordjes langs het wandelpad. Sommige bordjes vertellen over ons beheer en wat we willen bereiken. Andere zijn fotocollages die een idee geven van wat er in de natuurtuin leeft. Het is zaterdagochtend niet druk, maar er komen vast wel een paar geïnteresseerden langs. De meesten hebben een hond bij en die mogen niet in de natuurtuin. Met de infobordjes kunnen ze toch goed “naar binnen kijken”.
Nazomer maaibeurt
Rinus is vandaag naar een familiedag, maar met ons drieën krijgen we het kleine stuk makkelijk afgewerkt. Dinsdag heb ik het veldje bij de houten brug gemaaid. Ook hier hebben we door de nattigheid een maaibeurt moeten overslaan. Het stuk was dicht begroeid met lang, platliggend gras en oude plantenresten. Zware klus voor de balkmaaier dus en ik verwacht een rommelig eindresultaat, maar dat valt reuze mee.
Gemotoriseerde hooikruiwagen
Een deel van het maaisel gaat naar de houtstapel in het elzenbosje. De rest met de hooikruiwagen naar buiten. Ik heb de wieldumper aan de hooikruiwagen gekoppeld. Dankzij de motorkracht kunnen we flinke ladingen nat en zwaar maaisel in een keer verplaatsen. Het zijn de eerste ritten op deze manier sinds vorig jaar. Rustig aan dus. De wieldumper trekt langzaam, maar veilig in z’n achteruit over het slingerpad. Bij de container keer ik en laat de wieldumper vooruit duwen, dat gaat een stuk sneller. Vorig jaar vloog ik met de eerste de beste lading uit de bocht, precies in de poort. Alles geblokkeerd. We zijn een half uur bezig geweest met opruimen. Deze keer gaat alles goed en breng ik twee flinke ladingen zonder ongelukken naar buiten.
Koffie en de maaibeurt is over de helft
We drinken op ons gemak koffie en ruimen het laatste maaisel op. Het grootste deel van de nazomer-maaibeurt zit er op. Het doseren van het werk, zodat elke deelklus in een ochtend klaar is, werkt best prettig. Nu de zuidelijke strook en de helling bij de poort nog. Die stukken liggen hoger en droger dan de lage veldjes en ze zijn wel volgens plan gemaaid. Ze zijn dus niet zo verruigd en dat maakt maaien en hooien een stuk makkelijker, hopelijk. Toch zijn we hier nog een paar weken mee bezig. Als het weer niet tegenzit, is dat een leuke herfstactiviteit.
Paddenstoelentocht en Obsidentify
We beginnen net aan een inspectierondje door de natuurtuin wanneer Fanny binnenkomt. Ze sluit enthousiast aan en met z’n allen gaan we paddenstoelentocht. We zijn geen deskundigen op paddenstoelengebied, dus leunen we zwaar op Herkenningsapp Obsidentify om te zeggen wat we gevonden hebben. Deze keer geeft de app rare resultaten. Een zwam die op mijn mobiel Waaierkorstzwam heet, heet bij Fanny Viltig Judasoor. Ook bij andere paddenstoelen twijfelt de app en geeft dan een hele lijst mogelijke namen. Obsidentify is een goed hulpmiddel bij natuuravonturen, maar is geen feilloos orakel. Speurend en fotograferend komen we ruim na 13 uur terug bij de container. Hoog tijd om op te ruimen en naar huis te gaan.
Zaterdag 5 oktober 2024
Het is koud. Trui, jas en handschoenen aan op de fiets. De lucht is open en het is flink afgekoeld vannacht. Het gras in de schaduw is wit bevroren. Het is al licht en even later piept de zon boven de daken uit. Nevel, zonlicht, schaduw en ijs. Het is allemaal te zien tijdens de ochtendlichtshow. Ik maak een paar leuke foto’s, maar die halen het niet bij de werkelijkheid.
Nazomer-maaibeurt
We hebben niet veel werk vandaag. Donderdag heb ik met de bosmaaier de zuidkant van de heuvel bij de grote poel gemaaid. Het maaisel daarvan en de restjes op de overloop hebben we vrij snel weggewerkt. Na tien uur hebben we de klus geklaard. Een deel gaat op de houtwal aan de westkant. Het andere deel naar de maaiselhoop buiten de poort. We zijn bijna klaar met de lage graslandjes. Volgende week nog een klein driehoekje bij de houten brug. Daarna beginnen we aan de zuidelijke strook en de helling aan de voorkant. Ik denk dat we eind oktober helemaal klaar zijn. Het werken in kleine etappes bevalt goed. Elke week ronden we een stukje af en houden genoeg tijd over om rond te kijken.
Infobordjes
We hebben een rij infobordjes langs het wandelpad gezet. Een aantal met korte uitleg over ons groenbeheer en een stuk of zeven met fotocollages van planten en dieren in de natuurtuin. Normaal zetten we die in de natuurtuin wanneer er een open dag is of een groep op bezoek komt. De bordjes blijken in de smaak te vallen bij de wandelaars, die gaan we dus vaker buiten zetten.
Educatieve boomstammen
Na de koffie brengen we nog anderhalve kruiwagen naar buiten en kletsen wat met voorbijgangers. Aan de noordkant is een dode boom omgevallen. In de stam zijn verschillende gaatjes te zien van insecten die in de stam hebben geleefd. We pakken een paar stukken stam en leggen die naast de houtblokken in het insectenlab. Dood hout met gaatjes is de plek waar metselbijen en metselwespen van nature hun nesten maken. De houtblokken in ons insectenlab en de bijenhotels thuis zijn eigenlijk vervangers van die natuurlijke nestplaatsen. De dode stammen met de natuurlijke gaten zijn leuk om te laten zien waar de gasten van bijenhotels thuishoren.
Klimmende slakken
De zwerfafvalploeg kan inmiddels gebruik maken van het vernieuwde gasstel. De verouderde gasflessen en slangen zijn vervangen door een fles Campinggas met nieuwe slang. Terwijl de afvalverzamelaars zich tegoed doen aan de koffie zwerven we nog wat door de natuurtuin. Onderweg komen we oud-bestuurslid Agnes tegen en bekijken paddenstoelen en mossen. Agnes vraagt zich af waarom je soms hoog in brandnetels slakken kunt vinden. Ze heeft gehoord dat ze vlindereitjes zoeken om te eten. Dat zou kunnen, veel vlindersoorten zetten eitjes af op brandnetels en slakken zijn gevarieerde eters. Plantenblaadjes, een stuk brood, dode dieren, slakken eten het allemaal. Dus waarom geen vlindereitjes? Negen van de tien websites over slakken gaan over het bestrijden ervan. Op de site van Naturalis is wel iets over klimmende slakken te vinden. “Dit is niet zo vreemd als het lijkt, want in de natuur klimmen ze soms ook tot in de top van hoge bomen, vooral de tuinslak doet dit vaak. Ze eten daar algen, korstmos en dode bladeren. Ook op muren groeien microscopisch kleine algjes waar de slakken zich tegoed aan doen”, staat er.
Laatste vliegers
Hier en daar vliegen vlinders, voornamelijk Bonte zandoogjes. Ook libellen profiteren van de zonneschijn. De luchttemperatuur is te laag voor ze, maar in het directe zonlicht kunnen ze voldoende opwarmen. Libellen en vlinders leven hooguit enkele weken en moeten in die korte tijd zorgen voor het nageslacht. Ze moeten haast maken, want de warme zonnige dagen zijn bijna op.